Đối với những bạn làm trong lĩnh vực logistics, thuế thì không còn xa lạ với hải quan là gì? Thủ tục hải quan như thế nào? Bài viết này wikiso.net sẽ giải đáp chi tiết về các vấn đề liên quan đến hải quan, let’s go!
Hải quan là gì?
Hải quan là một ngành có nhiệm vụ thực hiện kiểm tra, giám sát hàng hóa, phương tiện vận tải, phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Tổ chức thực hiện pháp luật về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, kiến nghị chủ trương, biện pháp quản lý Nhà nước về hải quan đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh và chính sách thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Hải quan hoạt động ở các vị trí như:
Các khu vực cửa khẩu đường bộ, ga đường sắt liên vận quốc tế, cảng biển quốc tế, cảng sông quốc tế, cảng hàng không dân dụng quốc tế, các địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu, khu chế xuất, kho ngoại quan, kho bảo thuế, khu vực ưu đãi hải quan, bưu điện quốc tế, các địa điểm kiểm tra hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu trong lãnh thổ và trên vùng biển thực hiện quyền chủ quyền của Việt Nam, trụ sở doanh nghiệp khi tiến hành kiểm tra sau thông quan và các địa bàn hoạt động hải quan khác theo quy định của pháp luật.
Trong địa bàn hoạt động hải quan, cơ quan hải quan chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát, kiểm soát đối với hàng hoá, phương tiện vận tải.
Chính phủ quy định cụ thể phạm vi địa bàn hoạt động hải quan.
Thủ tục hải quan?
thủ tục hải quan là những thủ tục cần thiết để hàng hóa, phương tiện vận tải được nhập khẩu/nhập cảnh vào một quốc gia hoặc xuất khẩu/xuất cảnh ra khỏi biên giới một quốc gia.
Đó là những thủ tục cần thiết để hàng hóa, phương tiện vận tải được nhập khẩu/nhập cảnh vào một quốc gia hoặc xuất khẩu/xuất cảnh ra khỏi biên giới một quốc gia.
Lưu ý: thủ tục hải quan chỉ áp dụng cho hàng hóa & phương tiện vận tải, không áp dụng cho người. Ở Việt Nam, việc làm thủ tục cho người xuất nhập cảnh là cơ quan an ninh hoặc bộ đội biên phòng ở cửa khẩu.
Trên thực tế, nhiều người thường quen miệng dùng từ “thủ tục hải quan” cho người khi tiến hành xuất nhập cảnh tại sân bay hoặc cửa khẩu. Cần lưu ý rằng, khái niệm thủ tục hải quan chỉ áp dụng cho hàng hóa & phương tiện vận tải, không áp dụng cho người. Ở Việt Nam, việc làm thủ tục cho người xuất nhập cảnh là cơ quan an ninh hoặc bộ đội biên phòng ở cửa khẩu. Tại Việt Nam, chúng ta có thể làm thủ tục thông quan tại Chi Cục hải quan cửa khẩu (cảng biển quốc tế, cảng hàng không quốc tế…) hoặc Chi cục hải quan ngoài cửa khẩu (cảng nội địa).
Làm thủ tục hải quan để làm gì?
Thủ tục hải quan là một thủ tục bắt buộc ở tất cả hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ ở trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Làm thủ tục hải quan để thông quan hàng hoá, Thông quan hàng hóa là yêu cầu bắt buộc, nhằm quyết hai vấn đề cơ bản như sau:
- Thứ nhất : Mục đích quan trọng nhất của thủ tục khai quan là để Nhà nước tính và thu thuế. Hàng hóa, phương tiện xuất nhập khẩu khi đưa đi hoặc nhập vào Việt Nam đều phải tính thuế. Đây là biện pháp đảm bảo cân đối và ổn định thị trường.
- Thứ hai: là một thao tác an ninh để quản lý hàng hóa, đảm bảo hàng hóa ra/vào lãnh thổ Việt Nam không thuộc danh mục cấm. Bạn không thể nhập ngà voi, súng, ma túy vào Việt Nam; và cũng không thể xuất đồ cổ, động vật hoang dã ra khỏi Việt Nam theo con đường chính ngạch.
Quy trình thủ tục hải quan xuất nhập khẩu
Thủ tục hải quan cho hàng xuất khẩu
Để làm thủ tục hải quan hàng xuất khẩu các bạn sẽ thực hiện các bước như sau:
Bước 1: chuẩn bị chứng từ khai tờ khai hải quan gồm
- Booking note
- Invoice
- Packing list
- Giấy phép xuất khẩu (nếu hàng xuất cần giấy phép)
Bước 2: Truyền tờ khai trên phần mềm Ecus5 và xem phân luồng tờ khai, sau khi truyền tờ khai xong bạn cần đính kèm INVOICE lên phần mềm Ecus5 ở phần “quản lý tờ khai”
Lưu ý: đối với hàng xuất cần giấy phép bạn cần có giấy phép trước, và phải khai đầy đủ thông tin giấy phép trên tờ khai.
Bước 3 : Chuẩn bị chứng từ đi mở tờ khai hải quan, tùy tờ khai được phân luồng gì mà bạn chuẩn bị hồ sơ mở tờ khai cho phù hợp.
Nếu có giấy phép bạn phải trình giấy phép, nếu hàng xuất bình thường thì bạn chuẩn bị chứng từ như sau:
Lưu ý khi in chứng từ:
Đối với luồng xanh : in mã vạch và tờ khai không cần chữ ký và con dấu doanh nghiệp
Đối với luồng vàng và đỏ : tờ khai không cần dấu DN, invoice, packing list bạn chỉ cần in bản có ký chữ ký số.
Bước 4 : ra cảng /ICD / sân bay hoàn thành thủ tục hải quan
Luồng xanh : chỉ cần trình mã vạch và tờ khai thông quan cho bộ phận kho hàng xuất (hàng kho), bộ phần vào sổ tàu (hàng container) hoặc hải quan giám sát (hàng sân bay) để đối chiếu tờ khai.
Luồng vàng:
Trình tờ khai và invoice cho hải quan đăng ký tại quầy đăng ký tờ khai
Hải quan quyết định thông quan tờ khai (nếu hàng xuất khẩu có thuế xuất khẩu, bạn phải nộp thuế xong thì mới được thông quan) khi đó bạn sẽ in được tờ mã vạch.
Hàng air : giao hàng cho đại lý > đại lý dán talong hàng hóa > cân hàng > bạn cần mã vạch + tờ khai thông quan + phiếu cân để trình hải quan giám sát > hải quan xác nhận qua khu vực giám sát (vậy là xong thủ tục)
Hàng lẻ:
Đầu tiên bạn phải vào phòng thương vụ đưa booking note để đăng ký số xe vào cảng, sau đó thương vụ sẽ in phiếu hướng dẫn vào kho nào, cửa bao nhiêu.
Giao hàng cho kho theo hướng dẫn của phòng thương vụ để nhập kho, nhập kho xong, người tiếp nhận hàng sẽ đo số khối, đếm số kiện và ghi thẳng vào booking note.
Bạn trình booking note (có thông tin số kiện, số khối) + mã vạch và tờ khai thông quan để kho đối chiếu và xuất PHIẾU NHẬP KHO (như hình)
Có phiếu (biên bản nhập kho CFS xuất) là bạn đã xong thủ tục
Phiếu nhập kho CFS xuất
Hàng nguyên container:
Sau khi đóng hàng xong, container được di chuyển đến ICD/Cảng theo hướng dẫn trên booking note, sau khi container được hạ bãi và đóng tiền hạ cont đầy, bạn cần mã vạch và tờ khai thông quan để đến quầy vô sổ tàu để vô sổ tàu > hoàn thành thủ tục xuất khẩu.
Nếu hạ cont ở Cát Lái , bạn sẽ đóng tiền trên eport, sau khi đóng tiền sẽ xuất được phiếu dưới đây, có số đăng ký thì mới được hạ cont
Phiếu đăng ký làm hàng hạ bãi chờ tàu xuất
Nếu hạ cont ở các cảng khác thì tài xế sẽ đóng tiền tại cảng và lấy phiếu hạ cont như sau
Phiếu giao nhận container
Sau khi hạ container xong bạn đến quầy vô sổ tàu để vô sổ tàu > Bạn có được phiếu như hình dưới đây là xong thủ tục nhé
Phiếu xác nhận đăng ký tàu xuất ICD Tanamexco
Luồng đỏ:
Đối với tờ khai luồng đỏ, bạn trình hồ sơ cho hải quan đăng ký giống như đối với luồng vàng, tuy nhiên thay vì kiểm tra hồ sơ, kiểm tra thuế và ra quyết định thông quan, hải quan đăng ký sẽ chuyển hồ sơ đến bộ phận kiểm hóa.
Quy trình: hải quan đăng ký kiểm tra hồ sơ > chuyển sang lãnh đạo duyệt tỷ lệ kiểm hóa (kiểm bao nhiêu %) > lãnh đạo hải quan phân công cán bộ kiểm hóa > bạn gặp kiểm hóa và thực hiện mở hàng kiểm hóa theo quy định > sau khi kiểm xong, hải quan kiểm hóa sẽ là người quyết định thông quan.
Các bước tiếp theo bạn thực hiện tương tự luồng vàng.
Thủ tục hải quan hàng xuất khẩu
Dưới đây là quy trình nhập khẩu hàng thông thường, nếu bạn nhập 1 mặt hàng cần kiểm tra chuyên ngành bạn cần thực hiện các quy định về kiểm tra chuyên ngành trước.
Bước 1: chuẩn bị chứng từ khai tờ khai hải quan gồm:
– Giấy phép nhập khẩu (nếu hàng cần giấy phép khi nhập khẩu)
– Invoice
– Packing list
– Bill of lading
– C/O (nếu có)
– Phyto (nếu có)
– C/A, C/Q (nếu có)
Bước 2: Truyền tờ khai trên phần mềm Ecus5 và xem phân luồng tờ khai.
– Dựa vào bộ chứng từ nhập khẩu, bạn nhập dữ liệu vào phần mềm ECUS5, và xem kết quả phân luồng tờ khai : xanh/vàng/đỏ.
– Truyền tờ khai xong : bạn khai danh sách container (nếu nhập cont) > sau đó đính kèm các loại chứng từ gồm: Invoice, B/L và C/O (nếu có)
Lưu ý: nếu có C/O ngoài truyền bản scan, bạn cần xuất trình bản gốc tại thời điểm xuất trình tờ khai để được hưởng ưu đãi về thuế.
Bước 3: Chuẩn bị chứng từ đi mở tờ khai và lấy hàng
Luồng xanh:
Luồng xanh không điều kiện: đối với hàng miễn thuế (ví dụ như hàng gia công), sau khi tờ khai được phân luồng xanh thì sẽ kèm luôn quyết định thông quan.
Luồng xanh có điều kiện: hàng bạn cần nộp thuế (ví dụ thuế NK, Thuế GTGT, BVMT, TTĐB,…) sau khi bạn nộp thuế hệ thống sẽ tự động thông quan, hải quan sẽ không can thiệp vào.
Chứng từ gồm:
- Mã vạch
- Tờ khai hải quan thông quan
- Lệnh giao hàng
Bạn mang chứng từ ra cảng / ICD hoặc kho sân bay để lấy hàng, cụ thể như sau:
- Đối với hàng lẻ đường biển:
Bạn đem chứng từ ra kho của cảng /ICD > đến phòng thương vụ nhập để lấy thông tin số kho và số cửa lấy hàng (1 phiếu nhỏ trong đó có mã vạch và số kho ví dụ KHO 5 CỬA 3)
Bạn đến đúng cửa, đúng kho quét mã vạch và đợi nhân viên kho mang hàng ra (thông thường là xe nâng sẽ chở hàng ra)
Kho đưa bạn phiếu xuất kho để ký nhận hàng, sau khi lấy được phiếu dưới đây và lấy hàng là xong thủ tục
- Đối với hàng air:
Bước 1: Bạn phải tới đại lý để lấy lệnh giao hàng (trường hợp bay trực tiếp thì lấy lệnh tại TCS hoặc SCSC)
Bước 2: Tới kho TCS hoặc SCSC bốc số, đóng tiền lao vụ (phí lao vụ bạn tham khảo trên trang web của TCS hoặc SCSC)
Bước 3: Đóng tiền xong, nhân viên phòng lao vụ sẽ đưa bạn bộ hồ sơ gồm AWB của kho cùng 1 mã vạch nhỏ nhỏ kẹp vào AWB như sau
Bước 4: Bạn kẹp hồ sơ + chứng từ bước 2 nộp hải quan giám sát hải quan giám sát đóng dấu lên mã vạch và trả lại cho bạn
Bước 5: Bạn đến máy tự động tại kho cà mã vạch (mã vạch nhỏ) để lấy số thứ tự lấy hàng
Bước 6: Bạn chờ hàng ra để nhận hàng
- Đối với hàng container
Bạn đóng tiền nâng cont đầy tại quầy thương vụ cảng, hoặc trên eport đối với cảng Cát Lái – để in phiếu EIR
Bàn giao phiếu này cho tài xế xe container, tài xế sẽ vào bãi để kéo container về nhà máy > hoàn thành thủ tục nhận hàng.
Luồng vàng và luồng đỏ:
Chứng từ gồm: các chứng từ chỉ cần in bản có chữ ký số là được, không cần có chữ ký sống và dấu DN
– Invoice (1 bản)
– Packing list (1 bản)
– Bill of lading (1 bản)
– C/O – nếu có – trường hợp có C/O phải xuất trình C/O bản gốc
Luồng vàng thì bạn trình hồ sơ cho hải quan đăng ký tại quầy đăng ký tờ khai > nếu hồ sơ đúng và bạn đã đóng thuế > hải quan đăng ký sẽ thông quan tờ khai
Luồng đỏ:
– Hải quan đăng ký kiểm tra hồ sơ
– Trình lãnh đạo phân tỷ lệ kiểm
– Lãnh đạo phân tỷ lệ kiểm và phân công cán bộ kiểm hóa
– Bạn thực hiện kiểm hóa theo quy định
– Hải quan kiểm hóa sẽ thông quan tờ khai
Sau đó các bước lấy hàng bạn làm tương tự như tờ khai xuất
Một số lưu ý về làm thủ tục hải quan xuất nhập khẩu:
Thứ 1: về chứng từ trình hải quan, theo quy định thì ngoài các loại chứng từ như giấy phép, C/O bạn phải nộp bản gốc, các chứng từ còn lại chỉ cần nộp cho hải quan dưới dạng điện tử, tuy nhiên để nhanh bạn nên in ra bản đã ký điện tử để nộp.
Thứ 2: như trước đây, sau khi làm xong thủ tục nhân viên giao nhận sẽ nhận được các loại chứng từ có đóng dấu công chức hải quan như : tờ khai / mã vạch có dấu công chức, nhưng hiện tại đã được điện tử hóa nên sau khi thông quan bạn chỉ có thể kiểm tra trên hệ thống, sẽ không có giấy tờ có công chức hải quan.
Hiện tại tại Hải quan Tân Sơn Nhất còn hải quan giám sát nên tờ khai xuất nhập phải trình hải quan giám sát đóng dấu lên tờ mã vạch, còn các chi cục khác thì không cần qua hải quan giám sát nữa.
Thứ 3: sau khi tờ khai thông quan, bạn phải thực hiện lấy thông quan trên máy tính DN trong vòng 15 ngày, nếu sau sẽ không lấy được nữa (không sao nhé, đừng lo lắng vì trên hệ thống của hải quan đã thông quan rồi)
Như vậy bài viết này mình đã giải thích thêm cho bạn hải quan là gì các thủ tục liên quan đến hải quan trong xuất nhập khẩu hàng hóa. Hi vọng bài viết đã cung cấp đủ thông tin cần thiết cho bạn!